Wystawa IPN-u "Zwycięska dekada" Region bydgoski NSZZ "Solidarność" w ikonografii (1980-1989)

Od 18 do 27 marca 2013r. bydgoski oddział IPN-u udostepnił młodzieży naszej szkoły wystawę "Zwycięska dekada" - Region bydgoski NSZZ "Solidarność" w ikonografii (1980-1989).

 

W skład ekspozycji wchodziło 16 plansz ustawionych w porządku chronologicznym:

  • Sierpień 1980

Datę początkową wyznaczają strajki z lata 1980 r., podpisanie porozumień gdańskich,    wynikająca z nich rejestracja związku i okres legalnej działalności NSZ „Solidarność”.

  • Bydgoski marzec 1981

19 marca 1981 r. na sesji Wojewódzkiej Rady Narodowej nie dopuszczono  do głosu                reprezentantów „Solidarności”. Na znak protestu związkowcy postanowili okupować salę plenarną. W wyniku siłowego usunięcia protestujących trzy osoby zostały poturbowane i  znalazły się w szpitalu (Jan Rulewski, Mariusz Łabentowicz i Michał Bartoszcze).

  • I Walne Zebranie Delegatów NSZZ „Solidarność”

Obrady pierwszej części Walnego Zebrania Delegatów Regionu Bydgoskiego NSZZ  „Solidarność” rozpoczęły się 19.06.1981 r. Przewodniczącym Regionu zostaje wybrany Jan Rulewski.

  • Kościół katolicki wobec „Solidarności”

 Jednoznaczne poparcie Papieża Jana Pawła II oraz Episkopatu Polski dla strategicznych działań NSZZ „Solidarność”

  • Stan wojenny 13.12.1981 r.

Decyzją nielegalnej Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego wprowadzono 13 grudnia 1981 r. stan wojenny na terenie całego kraju, gdzie zawieszone zostały prawa obywatelskie i rozpoczął się okres prześladowań działaczy i sympatyków związku.  

  • Represje stanu wojennego, internowanie (Henryk Wujec, Janusz Onyszkiewicz),

Najbardziej aktywni działacze związkowi zostają bezprawnie internowani, a ich najbliżsi poddani ciągłej inwigilacji. Część zostanie skazana na banicję (paszport w jedną stronę).

  • Ks. Jerzy Popiełuszko

19.10.1983 r. po rozważaniach różańcowych w Kościele Polskich Braci Męczenników w Bydgoszczy, zostaje uprowadzony i bestialsko zamordowany przez funkcjonariuszy komunistycznej bezpieki,  kapelan „Solidarności” ks. Jerzy Popiełuszko 

  • Ofiary stanu wojennego

W regionie bydgoskim, podobnie jak w innych regionach kraju prócz represji, oprawcy nie ustrzegli się ofiar śmiertelnych. Każąca ręka władzy dopadła takich działaczy jak Piotr Bartoszcze czy Jarosław Brejza.

  • Służba Bezpieczeństwa wobec „Solidarności”

 Znacząca część aktywnych działaczy „Solidarności” rekrutowała  się  sprzed sierpniowej opozycji demokratycznej jak Wolne Związki Zawodowe, KSS KOR, ROPCiO, KPN czy Ruch Młodej Polski – stąd Służba Bezpieczeństwa miała ułatwione zadanie w ich rozpracowaniu.

  • Wybory do parlamentu, czerwiec 1989

Pierwsze w 30% wolne wybory do sejmu i w pełni wolne do senatu, uświadomiły komunistycznym uzurpatorom, że czas panowania „dyktatury proletariatu” przechodzi do historii.  Początek upadku komunizmu w Polsce, później w Europie.

  • II Walne Zebranie Delegatów NSZZ „Solidarność”
  • Prasa i wydawnictwa niezależne

„Karnawał  „Solidarności” jak nazwano okres 16 miesięcy (to jest od 30.08.1980 r. do 13.12.1981 r.) zaowocował wzrostem publikacji wychodzących poza cenzurą. Powstają pisma: Wolne Związki, Serwis Informacyjny, Protest, Przekazy, Korona, Impulsy, Chcemy Być Wolni czy Solidarność Chłopska i Chłopska Sprawa.

  • Reaktywacja związku NSZZ „Solidarność”

Okres stanu wojennego spowodował, że część Komisji Zakładowych przemianowała się w Tajne Komisje Zakładowe z okrojoną liczbą członków (tych najbardziej oddanych sprawie wolnych związków zawodowych).  W rezultacie rozmów „okrągłego stołu” odradziły się struktury NSZZ „ Solidarność” w zakładach i instytucjach państwowych.

 

Nauczyciele historii